www.Prusowie.pl - english
TWÓRCZOŚĆ
O
STAROŻYTNYCH PRUSACH
ORAZ
TROPIENIE ICH BYTU
HISTORIA
WYBITNI PRUSOWIE
KSIĄŻE RESII HERKUS MONTE AUCTUME, LINKA GLAPPO DIWAN GLANDE DAWID Mikołaj I z Pilewic MIKOŁAJ KOPERNIK Tomasz Strzępiński Mikołaj III Pilewski Stanisław Jan Jabłonowski Jan III Sobieski MOTOWIDŁO JAN HETMAN KOZACKI Ostap Hohoł hetman kozacki Olszowski Andrzej TADEUSZ REYTAN Piotr Skarga GENERAŁ JAN HENRYK DĄBROWSKI Aleksander Orłowski Stanisław książę Jabłonowski Ignacy Pietraszewski Nikołaj Gogol SKŁODOWSKA - CURIE BOLESŁAW PRUS JÓZEF PIŁSUDSKI Gen. Zdzisław Kostecki Dywizjon 303 Bernard Klec-Pilewski RYSZARD KUKLIŃSKI Pilecki, Urbanowicz Antoni Kolczyński, Kolka Jan Matejko Jerzy_Jokiel Maciej Rataj Ignacy Domeyko RÓD ŁĄTKIEWICZÓW
HERBU PRUS I AKTOR CHARLES BRONSON
BUCZYŃSKI Z PRUSÓW Zdzisław Radomski JÓZEF BRULIŃSKI Zajączkowski Faustin Wirkus Cyprian Kamil Norwid
HERBY PRUSÓW i SPIS
POTOMKOWIE PRUSÓW
PRUSOWIE O KURPIACH
ESEJE - LISTY - Historia
PUBLIKACJE
KULTURA
JĘZYK PRUSÓW
FILMY
FORUM - Archiwum
MAIL: PRUS@PRUSOWIE.PL
Licznik
Licznik
KOCHAJMY KURPIE
LINKI
Kurpiowska kultura bartnicza
KURPIOWSKIE PUBLIKACJE
KURPIOWSKA SCHADZKA
GAZETA KURPIOWSKA
Kontakt puszczaki@prusowie.pl
NOWOŚCI
EPILOG BADAŃ HISTORII PRUSÓW
Legendy Kijowa
Projekt Wyspa aktualizacja
ANEKS II
PRUS MAZUR KURP
Faustin Wirkus
Cyprian Kamil Norwid
Zajączkowski
Dywizjon 303 Józef Polilejko
JÓZEF BRULIŃSKI
Why Russia Will
Lose Kaliningrad
Kurpie: opowiadanie Historyczne - Our Digital Library
ANEKS I
PRUS MAZUR KURP
Film o języku Prusów
(do pobrania)
PRUS MAZUR KURP
Spis treści niekompletny
Listy o Prusach
O reslawimację Niemiec wschodnich
RADOMIŃSKI
POLSKA POMIĘDZY MŁOTEM A KOWADŁEM
BIAŁORUSINI I POLACY
Zdzisław Radomski
Stanisław Jabłonowski (powstaniec listopadowy)
Stanisław książę Jabłonowski herbu Prus III (ur. 10 marca 1799, zm. 15 sierpnia 1878) – powstaniec listopadowy, pionier przemysłu naftowego. Najstarszy na świecie istniejący szyb naftowy znajduje się w Polsce we wsi Siary pod Gorlicami. Został wykopany ręcznie w 1852 i dał początek wydobyciu ropy naftowej w kopalni założonej przez Stanisława Jabłonowskiego.
Pierwsza polska kopalnia ropy powstała w 1854 r. z inicjatywy Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce k. Krosna.
Pierwszy polski zakład destylacji ropy naftowej powstał w 1856 r. w Ulaszowicach koło Jasła (dzisiaj w granicach miasta).
Jedna z najstarszych rafinerii na świecie z 1884 znajduje się w Gorlicach.
Był w prostej linii potomkiem hetmanów: Stanisława Jana Jabłonowskiego i Pawła Jana Sapiehy, synem Stanisława Pawła księcia Jabłonowskiego i Teodory z Walewskich. Wykształcenie początkowe otrzymał za granicą, w pensjonacie arystokratycznym w Paryżu i w zakładzie edukacyjnym pastora Gerlacha w Szwajcarii. Gdy ostatecznie wrócił do kraju w 1815 roku, z trudem mówił po polsku. W 1814 roku, na balu u jego matki, został przedstawiony cesarzowi Aleksandrowi I; wtedy też młody książę zadeklarował chęć wstąpienia do służby wojskowej. W 1816 roku zgłosił się na ochotnika na egzamin, po którym przyjęty został jako kadet do baterii pozycyjnej artylerii konnej gwardii. Dzięki swemu pochodzeniu już po dwóch latach został awansowany do stopnia podporucznika. Skonfliktowany z wielkim księciem Konstantym Pawłowiczem w 1821 roku złożył dymisję.
Po wybuchu powstania listopadowego wrócił do wojska. Służył w 4 Baterii Artylerii Lekkokonnej. Brał udział w potyczce pod Miłosną (18 lutego 1831), I bitwie pod Wawrem (19 lutego), oraz bitwie pod Grochowem (25 lutego), za którą 16 marca 1831 roku otrzymał Krzyż Złoty Virtuti Militari. Walczył potem bitwie pod Domanicami i bitwie pod Iganiami (10 kwietnia). Niezwłocznie po tej ostatniej awansowany był do stopnia kapitana. Brał udział w wyprawie na gwardie cesarskie. 26 maja 1831 roku walczył w bitwie pod Ostrołęką. Kiedy korpus Tomasza Łubieńskiego przeszedł za Narew, pozycja jego baterii stała się zagrożona. Ostrzeżony o tym, tak zareagował na propozycję odwrotu:
To ja tu sam pozostanę. Pierwszy raz dowodzę bateryą, nie ustąpię bez rozkazu.
Wojciech Kossak, Bateria Jabłonowskiego na rogatkach Jerozolimskich, 1897
Po objęciu przez Józefa Bema dowództwa nad całą artylerią polską, Jabłonowski został jego szefem sztabu. Brał udział w fortyfikowaniu Warszawy, po czym objął dowództwo 2 Baterii Artylerii Lekkokonnej, wchodzącej w skład Korpusu Rezerwowego Artylerii, dowodzonego przez pułkownika Chorzewskiego. Brał udział w obronie Warszawy, walcząc najpierw w pobliżu rogatek mokotowskich, potem – jerozolimskich.
Jest autorem pamiętników z udziału w powstaniu listopadowym, noszących tytuł Wspomnienia o bateryi pozycyjnej artyleryi konnej gwardyi królewsko-polskiej.
Był pionierem przemysłu naftowego. W 1852 roku założył w Pustym lesie w Siarach pierwszą na świecie kopalnię tzw. oleju skalnego (ropy naftowej wydobywającej się z gór) o znaczeniu przemysłowym. W pobliżu pałacu w Kobylance posiadał fabrykę asfaltu.
Był dwukrotnie żonaty. Za pierwszym razem pojął za żonę Marię Gonzagę-Myszkowską-Wielopolską, za drugim – w 1875 roku, a więc w wieku 76 lat, jej matkę, Wandę z Ossolińskich secundo voto Potocką. Nie miał dzieci.
Wikipedia