KONTAKT

MAIL: PRUS@PRUSOWIE.PL


Licznik


PILEWSCY SAGA
Grzegorz Białuński
RÓD PRUSA KLECA
PUBLIKACJE
PUBLIKACJE
Aneks I

PUBLIKACJE
Aneks II

<< Wybitni Prusowie home

Ostap Hohoł hetman kozacki - Eustachy Janowski
Herb Jastrzębiec i Janina



O czym niechętnie piszą historycy.

Ostap Hohoł urodził się w Gogolii na początku XVII wieku, herbu Janina (herb używany zamiennie do herbu Prus, przez Prusów zamieszkałych we wsi Janina i okolicy zamieszkałej przez Prusów ziemi sandomierskiej, póżniej rozproszonych), prawdopodobnie jest to rejon Łetyczowski na Podolu a dzisiaj rejon Chmielnicki, zmarł 09. 01. 1679 roku w Dimer, pochowany został w Międzygórskim manastyrze niedaleko Kijowa. Był wyznania prawosławnego. Potomków jakich zostawił to synowie Prokop, Ilia i corka Anastazja.

Na początku 1654 roku kieruje podolskimi pułkami, mogilewskim i podniestrprowskim. Stanowisko hetmana prawobrzeżnej Ukrainy uzyskał od Bohdana Chmielnickiego. Buławę odziedziczył po Michale Hanenko a jego następcą był Jerzy Chmielnicki. Syn Ostapa Prokop miał dwóch synów Fiodora i Iwana, którzy nie znależli miejsca w Ławach kozackiej starszyzny. Skończyli oni Kolegium Kijewsko-Mogilewskie i zostali księżmi. Iwan zmienił imię na Jana i dla tradycji przyjmuje nazwisko Janowski. Syn jego Demian również zakłada habit księdza. Prawnuk Ostapa Panas, pisarz myrgolowskiego kozackiego pułku zaczął domagać się odnowienia szlacheckiego dyplomu. W roku 1788 uzyskuje tytuł szlachectwa na podstawie przedstawionego dyplomu Ostapa Hohoła - Janowskiego i od tej pory posiada podwójne nazwisko Gogol-Janowski. W rodzinie syna Panasa Wasyla 1-go kwietnia 1809 roku urodził się syn Nikołaj i od tego momentu w rodzinie rozkwita pisanie komedii.

Pierwsze wspomnienia o Ostapie pojawiają się w 1648 roku kiedy zaczeła się wojna ukraiństwa przeciwko polskiemu pańsko-szlacheckiemu ciemiężeniu. Był on wśród powstańców na wschodzie, ówczesnego podolskiego województwa. Tam też stworzył kozacki zagon, który wkrótce przerodził się w pułk. Po odejściu z Podola głównych sił Bohdana Chmielnickiego Ostap Hohoł stał się głównym podolskim strażnikiem, organizując narodowy opór przeciwko polskiej szlachcie.
Z tego to czasu polscy pisarze, opisują pułkownika Ostapa uważając jego za świnopasa który rozmawiał tylko rozbojem, mówiąc też, skąd ta jego wojowniczość, sprytność i chytrość. No cóż był Prusem i niewątpliwie w rodzie pozostała u niego pamięć jak skończyło się III-cie Prusów powstanie.

Ale dobre wykształcenie Hohoła niestety nie było im znane jak również jego doświadczenie. Jedno i drugie pozwoliło na to, że powszechny mir uzyskał wśród kozackiej starszyzny.
A nade wszystko wpływ miała szabla której z rąk nigdy nie wypuszczał a w ręku pułkownika była postrachem dla całej szlachty na Podolu. W styczniu 1654 roku na kozackiej radzie Periaśliwskiej, uchwalił strategię Bohdana Chmielnickiego. Po jego śmierci kiedy 18-to letni hetman Jurko Chmielnicki, ukraińskimi wolnościami ustąpił moskiewskiemu carowi, było to ku wielkiemu niezadowoleniu kozackiego wojska, które stało wtedy przy granicy Polskiej Korony.
W roku 1672 Podole poszło pod panowanie Turków a Ostap Hohoł razem z Doroszenką znależli się w tureckim obozie. Oburzenie miejscowej ludności tureckim jarzmem spowodowało, że uzyskany autorytet Doroszenki na walce z Polakami został przez niego utracony.

Kiedy w lutym 1674 roku zjawia się wojsko kozackie lewobrzeżnego hetmana Samojłowicza, Ostap Hohol zamiast z nim wojować, składa wierność moskiewskiemu carowi. Niespodziewanie kozacy Samojłowicza wraz ze strzelcami moskiewskimi odstępują za Dniepr a na Podole przybywa armia nowo wybranego polskiego króla Jana III Sobieskiego ( Prus herbu Janina). Ostap Hohol wierny tylko sobie samemu, nawiązuje stosunki z Polską koroną i zaprasza do Mohylewa polskich parlamentariuszy, żeby wkrótce z Doroszenką znowu przejść na stronę Turków. W pażdzierniku 1674 razem z podolskim i bracławskim pułkiem Ostap Hohol przechodzi na stronę polskiego króla. Turcy z Doroszenką wyzywają jego zdrajcą, a król Sobieski wyznacza jego na hetmana prawobrzeżnej Ukrainy.
Król Sobieski nadaje Ostapowi, jego żonie a po śmierci jego synowi Prokopowowi szlachectwo wraz z herbem Jastrzębiec, oraz wieś Olchowiec, dzisiaj wieś Wielchowiec Chmielnickiego obwodu.

W wojnach w których Ostap Hohoł uczestniczył nie sposób wszystkie wymienić, nieustające wojny z Tatarami, Turkami, nie pozwoliły czasowo jemu na jakiekolwiek gospodarowanie się a wogóle niewiadomo czy kiedykolwiek odwiedził swój majątek. Pomimo, że w ciągu 17-tu lat pułkownikowi udawało się zbrojnie i chytrością bronić Podole to w maju 1675 roku terytorium zostało napadnięte przez Turków Paszy Ibrahima, a w następstwie miasta Mohilew i Raszkin zostały spalone a stosunki z Polakami uległy pogorszeniu. W marcu 1676 na radzie starszyzny Ostap zażądał lojalności jako hetmanowi zadnieprowskiemu i w sierpniu z resztkami pułku po bitwach z Turkami przechodzi na lewy brzeg Dniepru.

Polska po zawarciu pokoju z Turkami w pażdzierniku 1676 roku oddaje Podole Turkom. Dla kozaków Ostapa Hohoła przeznaczono starostwo dimerskie na Kijowszczyżnie. Przenosiny były dla nich bardzo trudne, Ostap Hohoł rozpoczyna rozmowy z Samołojwiczem, zrzeka się buławy i składa przysięgę carowi. Samojłowicz niedowierzając Ostapowi niczego jemu nie przyrzeka a on nie otrzymując pomocy dla swoich kozaków zostaje w Dimerze jako hetman. Jeszcze w 1678 roku zdobywa miasto Czyhyryn, ale kozacy Polakom byli tylko potrzebni do walki z Turkami.
Ciężko chory życzy być pochowany w kozackim meżyirskim monastyrze niedaleko Kijowa. Przed śmiercią podarował monastyrowi starą ewangelię wydaną w 1644 roku we Lwowie, dedykacja świadczy że nabyta została w 1661 roku wspólnie z żoną Ireną, synami Prokopem, Ilią i córką Anastazją, kiedy synowie wstępowali do Lwowskiego Uniwersytetu. Ewangelia razem z Zaporożcami znalazła się na Kubaniu i znajduje się w Archiwum Krasnodarskiego Kraju.

Wśród Kozaków było wielu Prusów, którzy zamiast klepać biedę wśród Polaków, ciągle udowadniać swoje szlachectwo, żyć w ograniczeniach, woleli Kozacką wolność która była kontynuacją wolności Prusów, chociaż była ona trudna i krwawa pomiędzy Imperium Ottomańskim, Carską Rosją i bezwzględnym okrucieństwem, zachłannością rusko- polskiej magnaterii. To były pierwsze kroki do stworzenia państwa ukraińskiego z ogromnym zaangażowaniem Prusów. Dzisiaj mamy na Ukrainie wiele polsko brzmiących nazwisk, które są w większości nazwiskami Prusów.

MAIL: PRUS@PRUSOWIE.PL


Początek Strony