TWÓRCZOŚĆ
O
STAROŻYTNYCH PRUSACH
ORAZ
TROPIENIE ICH BYTU
HISTORIA
WYBITNI PRUSOWIE
KSIĄŻE RESII HERKUS MONTE AUCTUME, LINKA GLAPPO DIWAN GLANDE DAWID Mikołaj I z Pilewic MIKOŁAJ KOPERNIK Tomasz Strzępiński Mikołaj III Pilewski Stanisław Jan Jabłonowski Jan III Sobieski MOTOWIDŁO JAN HETMAN KOZACKI Ostap Hohoł hetman kozacki Olszowski Andrzej TADEUSZ REYTAN Piotr Skarga GENERAŁ JAN HENRYK DĄBROWSKI Aleksander Orłowski Stanisław książę Jabłonowski Ignacy Pietraszewski Nikołaj Gogol SKŁODOWSKA - CURIE BOLESŁAW PRUS JÓZEF PIŁSUDSKI Gen. Zdzisław Kostecki Dywizjon 303 Bernard Klec-Pilewski RYSZARD KUKLIŃSKI Pilecki, Urbanowicz Antoni Kolczyński, Kolka Jan Matejko Jerzy_Jokiel Maciej Rataj Ignacy Domeyko RÓD ŁĄTKIEWICZÓW
HERBU PRUS I AKTOR CHARLES BRONSON
BUCZYŃSKI Z PRUSÓW Zdzisław Radomski JÓZEF BRULIŃSKI Zajączkowski Faustin Wirkus Cyprian Kamil Norwid
HERBY PRUSÓW i SPIS
POTOMKOWIE PRUSÓW
PRUSOWIE O KURPIACH
ESEJE - LISTY - Historia
PUBLIKACJE
KULTURA
JĘZYK PRUSÓW
FILMY
FORUM - Archiwum
MAIL: PRUS@PRUSOWIE.PL
Licznik
Licznik
KOCHAJMY KURPIE
LINKI
Kurpiowska kultura bartnicza
KURPIOWSKIE PUBLIKACJE
KURPIOWSKA SCHADZKA
GAZETA KURPIOWSKA
Kontakt puszczaki@prusowie.pl
NOWOŚCI
EPILOG BADAŃ HISTORII PRUSÓW
Legendy Kijowa
Projekt Wyspa aktualizacja
ANEKS II
PRUS MAZUR KURP
Faustin Wirkus
Cyprian Kamil Norwid
Zajączkowski
Dywizjon 303 Józef Polilejko
JÓZEF BRULIŃSKI
Why Russia Will
Lose Kaliningrad
Kurpie: opowiadanie Historyczne - Our Digital Library
ANEKS I
PRUS MAZUR KURP
Film o języku Prusów
(do pobrania)
PRUS MAZUR KURP
Spis treści niekompletny
Listy o Prusach
O reslawimację Niemiec wschodnich
RADOMIŃSKI
POLSKA POMIĘDZY MŁOTEM A KOWADŁEM
BIAŁORUSINI I POLACY
Zdzisław Radomski
Jan Matejko
Jan Alojzy Matejko urodził się 24 czerwca 1838 w Krakowie. Ojcem artysty był Franciszek Matejka, który przybył do Galicji na początku XIX wieku, gdzie poślubił Katarzynę Rosberg. Jan przyszedł na świat jako dziewiąty z jedenaściorga dzieci państwa Matejków. W domu rodzinnym przyszłego artysty panowała arcypolska atmosfera. Jego starsi bracia wzięli czynny udział w Wiośnie Ludów i powstaniu styczniowym.
Gdyby nie wydanie spisu nazwisk Starożytnych Prusów przez Reinholda Trautmanna i zamieszczone w nim nazwisko Mateyco z adnotacją roku circa 1386 i innymi, nigdy nie bylibyśmy zdolni do odnalezienia tożsamości Jana Matejki. Przypisuje się jemu czeskie pochodzenie. Nazwisko Matejki nie jest spotykane w Czechach. Tylko w jednej miejscowości jego przodkowie byli obecni. Nigdy się już nie dowiemy jakie były koleje losów, przodków rodu Matejki, które przywiodły ich z Prus do Czech. Bez wątpliwości ucieczka od niemieckiego barbarzyństwa. To, że o pruskich korzeniach nie ma wzmianki ani pamięci nie należy się dziwić. Do dnia dzisiejszego Starożytni Prusowie są wyrzutkami Europy.
Był malarzem najwybitniejszym pośród przedstawicieli polskiego malarstwa historycznego wieku XIX. Druga połowa lat pięćdziesiątych upłynęła Matejce na studiach Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, lecz studiował również w Monachium. Na połowę lat sześćdziesiątych przypadł Matejce okres członkostwa w Towarzystwie Naukowym, które miało swą siedzibę w Krakowie, lecz okazjonalnie udzielał się też w akademiach zagranicznych. Istotny w biografii Matejki jest rok 1873, na który to rok przypada objęcie przez niego funkcji dyrektora Sztuk Pięknych w Krakowie. Wówczas to odbył też swe zagraniczne podróże, a wśród nich do Włoch, Węgier, Czech, Turcji, czy Wiednia i Paryża. Tymczasem jego obrazy dotyczyły dziejów ojczystych już w latach pięćdziesiątych, których to rozkwit przypada na lata późniejsze,jak choćby „Stańczyk” z roku 1862, „Kazanie Skargi” z 1864 roku, dwa lata później powstał „Rejtan”, a w 1869 „Unia Lubelska”. Kunszt Matejki dojrzewał z obrazu na obraz, o czym świadczy fakt, że w latach siedemdziesiątych powstał na przykład „Stefan Batory pod Pskowem”, „Zawieszenie dzwonu Zygmunta”, czy „Bitwa pod Grunwaldem”. Ale to rzecz jasna nie koniec, ponieważ nie mniej płodne okazały się być lata osiemdziesiąte – wśród dzieł tego okresu należy wymienić „Hołd Pruski”, „Sobieski pod Wiedniem” czy w końcu „Kościuszko pod Racławicami”, a prawdziwym apogeum „Konstytucja 3 maja” z roku 1891. Jan Matejko zmarł 1 listopada 1893 w Krakowie.
W 1882 Matejko, jako dyrektor uczelni, zwrócił się do studentów żydowskiego pochodzenia ze Szkoły Sztuk Pięknych następującymi słowy:
"A wy, uczniowie hebrajczycy, którzy do naszej Szkoły Sztuk Pięknych przybywacie, pamiętajcie, że sztuka nie jest handlową spekulacyjną jakąś robotą, lecz pracą w wyższych celach ducha ludzkiego, w miłości Boga z miłością kraju złączoną.
Jeśli wy chcecie tylko w naszym artystycznym naukowym zakładzie nauczyć się sztuk pięknych dla spekulacji, a nie czuć ani wdzięczności dla kraju, ani żadnych dla niego obowiązków, jeśli wy, hebrajczycy, żyjąc w naszym kraju od wieków nie poczuwacie się do szlachetniejszych dla kraju naszego uczynków ani też chcecie być Polakami, to wynoście się z kraju, idźcie od nas tam, gdzie nie ma żadnej ojczyzny, ni wyższych uczuć miłości kraju, ni wyższych cnót ludzkich w miłości ziemi poczętych"
Na zdjęciu Jan Matejko siedzący w pracowni przy obrazie Konstytucja 3 Maja 1791 r., 1891
Wikipedia