KONTAKT

MAIL: PRUS@PRUSOWIE.PL


Licznik


PILEWSCY SAGA
Grzegorz Białuński
RÓD PRUSA KLECA
PUBLIKACJE
PUBLIKACJE
Aneks I

PUBLIKACJE
Aneks II

<< Kultura home

Pruskie posągi kamienne

Pruskie posągi kamienne mogą przedstawiać:

1. upamiętnienie sławnych wojów, możnych, głowy rodów. Plemiona pruskie nie stworzyły nigdy organizacji państwowej. Pruski model rodowo-plemienny polegał na związku rodów bliskich sobie językowo, wyznających podobne zasady wiary i prowadzących podobny tryb życia. Wytworzony system wodzowski z dobrze uzbrojonymi drużynami wojowników dawał poczucie niezależności i bezpieczeństwa. Rody skupione w organizację plemienną przyjmowały wspólną nazwę, własny system praw i norm postępowania oraz określały własne terytorium, którego broniły przed obcymi. Obszar taki nie miał ściśle wytyczonych granic i zależał od aktywności gospodarczej i zbrojnej plemienia. Struktura społeczna rodów i plemion była zróżnicowana. Rody mogły dzielić Prusów, ale ze względu na posiadłości w różnych ziemiach pruskich mogły też jednoczyć Prusów.

2. bogów: np. boga Potrimkusa, Potrimpusa, Potripo - róg i miecz miałyby być symbolami wody, życia i śmierci. Przedstawiony w herbie Prus jako ciemnoskóry, we fladze z runami jako najmłodszy i jako jeden z pomników na rycinie przedstawiającej Romowe


Trójca boska: Perkuns, Patollo oraz Potrimpus.


Centrum kultu bóstw pruskich było Romowe. Miejsce to ponoć założone zostało przez Brutenusa, w Nadrowii. Był on bratem Widewuta i obaj uważani byli za legendarnych ojców-założycieli porządku kultowego i królewskiego na terenie Prus. (patrz na herb Prusów).
W samym środku Romowe stał święty dąb, na którym znajdowały się posągi: Perkunsa, Patolla oraz Potrimpusa.



Perkun (lit. Perkunas, Perkuns, fiń. Perkele, łot Perkonos, Perkons, sł. Perun, prus. Perkunis; pewnie pochodzi od praindoeuropejskiego rdzenia perk- “dąb”) - naczelne, suwerenne bóstwo panteonu bałtyjskiego, gromowładca, bóg niebios, ognia i wojny. Jego świętym drzewem i symbolem był dąb.
Patrimps, Potrimpus, Natrimpe to bóg wody, bóg magii, władca życia, płodności i śmierci, opiekun kapłanów, wróżbitów, szamanów - bóg mądrości. Jego personifikacją był Patollus, pruski bóg śmierci i zniszczenia.
Nie wchodząc w zagadnienie trójc bogów w innych religiach pogańskich, ciekawe, czy ta trójca miała też znaczenie dla jedności ziem pruskich. (?)

Klejnot Herbu Prusów przedstawia konia i dąb. Wiadomo, że te dwa symbole są ważne dla Prusów. Zastanawiam się, czy połączenie konia i dębu to symboliczne przedstawienie unii ziem Witlandu (dosł. Krainy lasów) i Aestii - połączenie kultur grupy elbląskiej i sambijskiej
„Dollkeim-Kovrovo”.

Jeżeli, by się okazało, że ta interpretacja „pruskich posągów kamiennych” byłaby jakimś stopniu przybliżona, to czy określenie „Baby pruskie” nie byłyby zniewagą dla Prusów?

Leszek Windak



Pruskie posągi kamienne na dziedzińcu Olsztyńskiego zamku.      

MAIL: PRUS@PRUSOWIE.PL


Początek Strony