Język Prusów i jego źródła.

(wykład wygłoszony na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie przez Prusa Grunenberg Grawde-Caymis).

    Język pruski charakteryzuje się, nawet dla pewnej grupy z Prus Wschodnich, głównie powolnym i ciężko mówionym językiem w niemieckim dialekcie, ale nie Bałtyckim językiem, który był mówiony przez rdzennych ludzi, zanim zostali oni podbici przez Krzyżaków w 13 wieku. Nie jest to zaskakujące, ponieważ wieki zakazu używania języka pruskiego (który dziś nawet niektórzy historycy ignorują), uprzedzenie w nauczaniu prawdziwej historii Prus, głównie mieszanie jej z później "Brandenburgią-Prusy", doprowadziło do mglistego obrazu tej rodzimej ludności i jej Bałtyckiego języka.

    Język jest bardzo istotnym elementem dla wszystkich ludzi. Odzwierciedla ich sposób życia, pokazuje dorobek kulturalny i przyczynia się do zmian w ich historii i pozostawia ślady. Nawet jeśli wydaje się, że język zniknął, osobiste i lokalne nazwy, zwyczaje, specjalne produkty spożywcze i inne, wtedy pozostają one w oryginalnym języku, jeśli społeczności mogą żyć w swojej ojczyźnie. W przypadku Prus (Prusy Wschodnie od 1773) zniszczenie wyrażeń pruskich i popychając ich kulturę w zapomnienie było i po dzień dzisiejszy jest to procesem ciągłym, począwszy od Krzyżaków nie tolerujących oryginalnego bałtyckiego idiomu, zmiana nazw topograficznych które zostały uznane za "nie-niemieckie" przez przywódców Trzeciej Rzeszy, kiedy w 1938 roku ponad 1.500 miejscowości nazwy zostały zgermanizowane, do Sił Sprzymierzonych po 1945 roku, kiedy państwa Europy Wschodniej mogły wypędzić rdzennych Prusów i przemianować nazwy miejscowości.
    Ale nie tylko te nielegalne działania zakazane przez ustawę Praw Ludzkości, w następstwie w Niemczech ruszyła kampania w celu sfałszowania osobistych dokumentów w odniesieniu do miejsc narodzin rdzennych deportowanyćh uchodźców. Znaki identyfikacyjne jak dla Królewca, który zawsze dla rozróżnienia dodają (Pr.) = Prusy, bo nazwa Königsberg pojawia się w Niemczech dość często, nie zostały przedstawione już w innych przypadkach osobistych, dokumenty ludzi zostały zarejestrowane z nową nazwą ahistoryczną po 1945 roku. Dane słynnego filozofa Immanuela Kanta pokazałyby jego narodziny w Kaliningradzie, jeśli takie teraz zaświadczenie byłoby potrzebne.

    Pomimo tych wszystkich zahamowań, wyrażenia o pruskim rdzeniu i kultura nie tylko przetrwały w Prusach i są trwałe do dnia dzisiejszego. Znana pruska tradycja "Schmackostern", pochodzący z "smagoti", w rózgowaniu świeżymi gałężmi, celebrowana na wiosnę, a później w czasie Wielkanocy dla obudzenia się przyjaciół i również w oczekiwaniu wiosny.
Wiersze o popularnym tańcu z Pillkallen, napisanym w 1888 roku, pokazują przebłyski w typowym obuwiu-trepy "Paresken", wykonane z łyka lipy: „Dat mine Frau nich danze kann, dat moakt dat loahme Been, denn teh eck mi Paretzkes an, on danze ganz alleen.“ (to moja żona nie może tańczyć, ponieważ jej kulawa noga, więc włożyłem" paresken "i tańczę sam.) Wiele wschodnich pruskich słów ma bałtyckie pruskie korzenie, jak "Marjellchen" od margelis = młoda dziewczyna, Kaddik = jałowiec, Glumse = skrzep i tak dalej.

    Na dzień dzisiejszy nie ma poważnego ruchu w rewitalizacji dawnego języka pruskiego, z różnych powodów. Po II wojnie światowej niemal wszyscy Prusowie zostali wygnani i rozproszeni po całych Niemczech jak i w świecie. Nowe wspólnoty miały ważniejsze zadania, takie jak rozmieszczenie około 14 milionów uchodźców wypędzonych z niemieckich prowincji na wschodzie niż zajmowanie się starym "nie-germańskim" językiem. Starożytny język pruski jest jednym z najstarszych języków w Europie Północnej, ale został zniszczony przez podbój i wrogich władców. Aby uczyć tego języka musiałby być ustanowiony odpowiednio naukowy program, aby zebrać całe dziedzictwo językowe, zreorganizować różne dialekty do wysokiego pruskiego języka. Nauczyciele są potrzebni, jak również uczniowie pochodzenia pruskiego albo ludność mieszkająca na wspólnym obszarze, aby zapewnić podstawę dla konstruktywnej przyszłości Prusów. Zadanie to jest bardzo trudne do osiągnięcia. Ale w czasach nowoczesnych technologii może zaistnieć jeszcze nadzieja, że pewnego dnia programy komputerowe będą w stanie rozwiązać te problemy i doprowadzić do ogólnego języku wysokiego pruskiego, który mógłby być wykorzystany przez ludzi ceniących ten pruski skarb.

    Podczas Międzynarodowego Kongresu mniejszości w Bautzen w maju 2006 roku został przedstawiony projekt, w którym Szwajcarzy, ludzie Rato-Rzymianie, którzy żyją w około dziesięciu różnych obszarach i mówią dodatkowo różnymi dialektami postanowili stworzyć wspólny język Rato-Roman do nauczania w przedszkolach, włączając ich rodziców – przedstawiono to w radiu i telewizji. Ich wysiłki wspierane przez szwajcarski rząd zostały uwieńczone sukcesem.

    Poprowadzić Prusów do ich początków - w tym również do nauczania starego trudnego języka jest możliwe, ale jak w większości przypadków, początki są bardzo trudne i muszą być dokładnie przedstawione.

    Jest wielkie przekonanie, że wśród Prusów jest takie życzenie - poznania żywego Prusów języka, poznania przez wieki zatraconych słów, słuchania dżwięku różniącego się od innych języków lub spostrzegania innej konstrukcji słów, zdań, żeby zauważyć, być zaskoczonym, że Prusów język może być spostrzegany i w inych językach.

    Bez względu na wiek, pochodzenie lub obawy, że nie jest się w stanie nauczyć pruskiego, już niektóre słowa takie jak: "Labban deinan" - Dobry dzień lub "Dinkun" - Dzięki, "Etwinusna" - Przepraszamy, Kails "- Hallo pozostaną w pamięci, z nadzieją, że będą kolejne.
    Dla tych, którzy mają więcej entuzjazmu proponujemy do korzystania ze zbiorów książek, artykułów i dokumentów, które są głównie w języku niemieckim, ale są i w innych, w języku angielskim, włoskim, litewskim i rosyjskim. Galeria-Muzeum "Pierwsi Prusowie" w Am Neuen Markt 9d, D-14467 Potsdam, Niemcy będzie pomocna w godzinach otwarcia w soboty i niedziele.

    Nauka obcego języka rozpoczyna się zazwyczaj od poszukiwania w słownikach przydatnych słów. Już tutaj mamy trudności, ponieważ język pruski nie przestrzega zasad prostoty, jak to jest w języku angielskim. Słowniki pruskie są rzadkie, podając poszukiwane słowa tylko w języku pruskim lub z jego odpowiednikiem lub odwrotnie w innym idiomie. Daty ich wydania są albo bardzo stare więc nie bardzo kwalifikacyjne jako słowniki lub są nowoczesne i zostały opublikowane przez osoby, które chcą zwrócić na siebie uwagę bez przechodzenia procesu sprawdzania przez innych.
    Kolejna przeszkoda polega na przyjmowaniu różnych zasad gramatyki pruskiej, która została poprawiona w przeszłości w innych językach do modernizacji ich, ale nie w pruskim. Ze względu na fragmentaryczne dostarczenie dokumentów tekstowych i późniejszych prób XVI wieku przez nie-Prusów do pospiesznego wprowadzenia jako narzędzia obejmującego rodzimą ludność po trzech wiekach zaniedbania, głównie trzy katechizmy Marcina Lutra zostały przyjęte jako podstawa do wykorzystania w przyszłości.

    Niemniej, jakaś znajomość języka pruskiego może być przydatna dla osób podróżujących do innych krajów bałtyckich. Litwini i Łotysze używają słów, które są identyczne lub nieznacznie różnią się od wyrażeń pruskich. Lauks - skwer, Alus - piwo, Tauta - kraj lub ludzie są wspólnymi bałtyckimi słowami, jak również nazwy lub znaki topograficzne, które są szeroko rozpowszechnione w całym Bałtyku.     Niestety słowa bałtyckie używane w Prusach Wschodnich są zbyt łatwo przyjmowane jako litewskie, ponieważ znajomość języka pruskiego, była zabroniona, póżniej specjalnie zaniedbywana, w następstwie język osiągnął bardzo niski poziom.

    Innym nieco zabawnym sposobie szukania słów pruskich może być podjęte przez badanie tak zwanych "Pruskich" słowników, które we wczesnych wersjach choć nie wyraźnie zamierzających wskazać języka pruskiego pierwszych mieszkańców, wprowadzają wiele typowych słów, które przetrwały spustoszenia zdobywców. Wyjaśnienia tego daje dobre spojrzenie na kulturę i sposób życia Prusów

Dwie ciekawe książki można uznać za dobry przykład:

"IDIOTICON PRUSSICUM oder Entwurf eines Preußischen Wörterbuches, die deutschen Redensarten darin und Ausdrücke, die allein w hiesigem Lande gebräuchlich sind, zusammengetragen und erörtert werden sollen" ("PRUSSICUM IDIOTICON lub projekt słownika pruskiego, w którym niemieckie przysłowia i wyrażenia, będące zwyczajowe tylko w tym samym kraju, będą zebrane i omawione.")
Johanna Georga Bock, Königsberg 1759 i "Preußisches Wörterbuch, die nicht nur worinnen w Preußen gebräuchliche eigenthümliche Mundart und została sie sonst mit der niedersächsischen gemein kapelusz, sondern auch Manche w preußischen Schriftstellern, Urkunden, Documenten und Verordnungen vorkommende veraltete Wörter, Redensarten, Gebräuche und Alterthümer erklärt werden" ("Pruski Słownik, w którym nie tylko zwyczajowy i osobliwy dialekt w Prusach i co to ma wspólnego z inaczej dolnym dialekcie saxonii, ale także wiele przestarzałych starych słów, zwrotów, zwyczaji i antyczności, które znaleźć można u niektórych pruskich pisarzy. Czyny, dokumenty i dekrety zostały wyjaśnione. ") G. E. S. Hennig, Królewiec 1785.
Próbkę tej wczesnej pracy, Prussicum Idioticon brzmi jak następuje:
"Paresken - sind statt der schue gebraucht und von (litthauischen) Bauren, die solche w Ihrer Sprache "Pareskay" heissen, selbst verfertigt Worden. Sie Rissen nehmlich den von Lindenbäumen die Rinde streifenweise ab, flochten diesen Bast so wie die Körbe zusammen und bunden sie um die mit deuchten Tüchern belegten Füße bis unter die Waden, Welches ihnen warm und bequem wojna siehe Lepners "Preußischen Litthauer" an der 64 . Seite allwo man auch solcher Art. schue auf der mit Kupfer gezeichneten Tracht Dieser Bauren ersehen Kann. Sie kommen mit denjenigen überein, welche bereits von Alter her die preußischen Heiden getragen, wie solches das Bildniß w Hartknochs "Altem und Neuen Preussen" ausweiset. Man kann also mit Recht sagen, dass in der großen Provinz Preussen () nur Schuster gewohnet; wie auch der erste denn Herzog w Preussen, Marggraf Albrecht zu schertzen pflegte, ES Ware Allein der Insterburgsche Sprengel so reich na Schustern, dass sie auf die 15,000 ausmachten, siehe "Wagner - de Vita et Moribus Lituanorum sub districtu Insterburgensi et Ragnetensi" in den Actis Borussisis, Tom I. pag.549.
Diese sind aber Paresken, weil die durch derselben Verfertigung Lindenbäume sehr verdorben wurden und die Wälder Schaden Litten, durch ein besonderes Edykt unter der Regierung König Friedrich Wilhelms vom 1. August 1724 Worden verboten gänzlich ".     ("Paresken - oznaczone są jak buty i wykonane przez (litewskich?) rolników, którzy nazywają je w ich języku " Pareskay " Oni odrywają z lipy korę w paski, plecionki z łyka jak do koszy i powiązują na tkaninie wokół ich stóp. do łydki nogi, co było ciepłe i wygodne dla nich, patrz Lepners "Prusowie litewscy" na stronie 64, gdzie można również zobaczyć tego typu obuwia z kostiumem noszonym przez tych rolników wyżłobionym w miedziorycie. Są one podobne do tych, które były noszone przez pruskich pogan, jak pokazuje Hartknoch na rysunku w "Alt und Neues Preußen". Można więc słusznie powiedzieć, że tylko szewców żyło w wielkiej prowincji (Prusy) jak pierwszy książe Prus, margrabia Albrecht, żartobliwie mawiał, sama diecezja Insterburg był tak bogaty w szewców, że liczy około 15,000, zobacz "Wagner - de Vita et Moribus Lituanorum sub districtu Insterburgensi et Ragnetensi" w Actis Borussisis, Tom I. strona 549. Jednakże te paresken były całkowicie zakazane pod rządami króla Fryderyka Wilhelma I. specjalnym dekretem z 01 sierpnia 1724, ponieważ lipy zostały uszkodzane w tak dużym stopniu produkcji).

    Aby nauczać się języka - co nie koniecznie musi być bolesnym - zwłaszcza, jeśli nie jest pilną koniecznością. Zamiast czytać powieść, gazetę lub broszury można być usatysfakcjonowanym patrzeć raz na jakiś czas na pruski tekst lub do słownika, czytając głośno i kilka razy, aby czuć się nieoczekiwanie, że słowa nie będą już wydawać się obcymi.

    Znaczenie własnego języku można zauważyć w warunkach stawianych przez Unię Europejską, która będzie wspierać mniejszości tylko jeśli język mniejszości jest nadal używany. W przypadku Prusów, którzy po II wojnie światowej rozproszeni, tracąc swój kraj i wszystkie skarby swojej kultury, Prusowie muszą odnaleść inne, nowe drogi.

    Na początku XXI wieku, wciąż niema legislacyjnych środków dostarczonych dla tych mniejszości, które najbardziej zostały dotknięte, tracąc niemal wszystko i będąc bez winy, żeby była pomoc i fundusze. Zatem stanowisko Republiki Federalnej Niemiec w odrzuceniu wniosku o pomoc dla Prusów, żeby Prusowie nie mieszkając już w swej ojczyznie, jest bardzo wątpliwe. Dla Sinti i Romów oraz dla niemieckich uchodźców, którzy musieli opuścić Prusy, nie ma takiej przeszkody i otrzymują wsparcie finansowe. Tylko Prusowie są z powrotem traktowani do ich pierwszych dni statusu bycia obywatelami drugiej strony.

    Po złożeniu wniosku o status "mniejszości narodowej", stosownie do porozumień z Unią Europejską w 1995 roku Prusowie zostali oskarżeni o separatyzm, choć Prusowie są "nie-germańskim" narodem bez państwa i słusznie przysługuje im, mają prawo o żądanie środków w celu zachowania ich szczególnej kultury. Jako bałtycki Lud z nie-dobrowolnym niemieckim paszportem płacą podatki, nie otrzymując żadnych korzyści dla własnej kultury. Ostatnie siedem wieków wspólnej historii, kiedy Prusowie i Niemcy żyli razem w pokoju nie są uznawane. Okres ten jest przedstawiony jako wyłącznie okresem niemieckim chociaż rdzenni autochtoni byli liczeniejsi proporcjonalnie do 1945 jako połowa ludności Prus Wschodnich. Tysiące lat kultury pruskiej efektownie przedstawionych w "zbiorach Prussia" w Królewcu są zapomniane. Przyjmowanie mieszanki dwóch kultur i udostępnienie go spowodowałoby przeszłości Prus bardziej żywą i ciekawą.

    "Uznanie mniejszości nie jest próbą separacji ale wkładem do pokazania różnorodność ludzi" – stwierdzenie to było wynikiem Kongresu Mniejszości w Bautzen w roku 2006.

    Duża część Prusów z prowincji Prus Wschodnich zaprzecza, że Prusowie zostali wytępieni. Bałtyckie nazwiska wskazują żywy dowód, że Prusowie wciąż żyją.

    W części Prus Wschodnich zaboru Litwy, ZSRR i Polski po 1945 roku, rodzimi Prusowie są teraz rzadkością, grupy nowo-prusów próbują ożywić pseudo kulturę pruską. Nie mają kontaktów z rdzennymi Prusami i próbują podkreślić swoją działalność poprzez komunikowanie się w Starym Pruskim języku. Ich kontakty przez e-maile są wypełnione stronami zwrotów pruskich, wiele z nich zawiera osobliwe kreacje. Niestety, nie ma forum do dyskusji żeby skorygować błędy. Doradztwo naukowe mogłoby doprowadzić te próby do szerszego znaczenia i mogłoby otrzymać pewne wsparcie ze strony Unii Europejskiej.

    XVI wiek był okresem pruskiego wyzwolenia, ale pewne ograniczenia pozostały. Martin Luther zachęcał Wysokiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego, Albrechta von Brandenburg, do rozwiązania państwa porządku i ustanowienia świeckiego księstwa aby w końcu przyznać takie same prawa do wszystkich podmiotów w jego terytorium. Jednak niektóre przepisy zawarte pozostały nadal niekorzystne dla ludności pruskiej.

    Oficjalny Prawo Ziemi z 1577 (Landordnung) wyraźnie pokazuje, że równe prawa miały jeszcze długą drogę do przebycia.     Były specjalnie napisane dekrety dla rdzennych Prusów: "O Prusach, którzy wkraczają do miasta" (von Preussen, so sich in die Stedte begeben) lub "O dziedzictwie wolnych Prusów i rolników" (Von der Preuschen Freyen Erbschafft und Pawren) lub "O magii i ofiar do pogańskich bogów" (Von Zauberey und Bockheiligung). Nawet w drukach napisanych w języku pruskim, promowanych przez Marcina Lutra, jak "Krótki katechizm" (Kleiner Katechismus) istnieją notatki do odróżnienia rdzennej ludności oznaczonego jako "un-deutsch" (nie-niemiecki) i niemiecki osadników. Szkoda, że po trzech wiekach całkowitej dyskryminacji różnice te są nadal kontynuowane. Jednakże prace te są obecnie cennymi dokumentami i naukowcom dostarczają odpowiedniego materiału do badań bałtyckiego języka i historii.

    Podczas hitlerowskiego okresu byli sprawdzani pracownicy w organizacjach, dla osób z "nie-niemieckim" nazwiskiem, głównie dotyczyło to ludności pruskiej. Zostawali oni usuwani ze stanowisk.

    Niemieckie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych w roku 1995 krytykowało pruskich przedstawicieli, że wcześniej nie ustanowili pruskiej organizacji i stwierdziło, że od podboju Prus ludność Prus przestała istnieć. Znajomość dalszego tłumienia Prusów, znając całą historię tej zdobytej ziemi i poczucie moralności wydawało się być nieobecne w tej służbie.
Przyczyny upadku języka pruskiego nie zostały wystarczająco przeanalizowane. Po jego renesansie w początkach księstwa pruskiego język pruski traci na znaczeniu. Młodzi Prusowie, którzy teraz mogli żyć w miastach oraz uzyskać wykształcenie, uświadomili sobie, że tylko język niemiecki był gwarancją sukcesu. Dlaczego tak mało dokumentów w języku pruskim które przetrwały nie zostały ujawnione do tej pory. Pojawiły się doniesienia, że w okresie panowania zakonu krzyżackiego odbywało się spalanie nieprzyjaznych prac np. był rozkaz oficjalny wydany w Braunsbergu w roku 1416 przez Michaela Kuchmeister.
Następne rządy nigdy nie wykazały żadnego zainteresowania patrząc w "un-deutsche" przeszłość. Kiedy te rządy potrzebowały więcej osadników werbowali ich z krajów sąsiednich i pokazały bardziej przyjazne zainteresowanie włącznie z drukowaniem dekretów w języku litewskim i polskim.

    Pruski i litewski język może być rozumiany w sposób podobny jak języki niemiecki i holenderski dlatego jakiekolwiek bałtyckie słowa (jeśli są pruskie lub nie) jest obecnie uważane za litewskie, bo Niemcy nie znają Prusów lub nawet gorzej, nie wiedzą, że pruski język kiedykolwiek istniał.

    Zakon Krzyżacki nadal pracuje w Wiedniu. Wnioski dotyczące projektów badawczych w ich archiwach pozostają z odpowiedzią, że prawie wszystkie dokumenty są obecnie przechowywane w Berlinie, Getyndze i Toruniu. Twierdzą, że należy wziąć pod uwagę, że w tym czasie podczas chrystianizacji Prus tylko niewielu rdzennych żyło w dużym obszarze. Odpowiedzi na pytanie, dlaczego Zakon musiał walczyć 53 lata na podbój tej małej ludności, nie podano. Ziemia Prusów, w przybliżeniu tak duża jak Holandii, jest tak blisko od Berlina jak Frankfurt lub Monachium, ale zagraniczne odległości muszą być przebyte i co najmniej trzy obce języki (litewski, rosyjski i polski) muszą być znane przez Prusów podczas podróży poszukiwań dla swoich skarbów swojej kultury.

    Najbardziej znane zabytki pruskiego języka "Elbinger Vokabular (Elbląski słownik) z 802 słów pruskich, lista słów napisanych przez Simona Grunau około 100 słów i przekłady" Kleiner Katechismus "(krótki katechizm) przez Marcina Lutra w trzech wersjach, dwa w 1545 i jeden w 1561. Podczas korzystania z "Krótki Katechizm" trudno jest zauważyć, które z tych słów, zostały zaczerpnięte z dialektu z trzech obszarów Ludów (Sambia, Natangia, Bartia / w sumie 12 plemion).

    V. Maziulis studiował dokładnie trzy wersje pruskiego katechizmu Marcina Lutra i opublikował je w dwóch wersjach: w 1966 i 1981 roku w Wilnie, pod tytułem "Prusu Kalbos Paminklai" (Pomnik języka Prusów).

    Pruski zapisek z XVI wieku znaleziono w Bazylei kilka lat temu. Znaki na tym pruskim sztandarze pokazują obce litery, narzędzia przędzalnicze są zastanawiające. To jest sprzeczne z oświadczeniem Zakonu, że Prusowie nie mieli wiedzy o piśmie.

    Fakt, że były one za pomocą liter runicznych zostało udowodnione przez pruskie słowo "runais" co oznacza "pisanie" lub komunikacja. Komunikacja miała miejsce także z patyków pędów (Kriwulenstöcke) ze znakami dla wiadomości do innych wspólnot i również za pomocą grup węzłów.

Już w 1759, "Entwurf eines Wörterbuches Preußischen" (projekt z pruskiego słownika)
Johanna Georga Bock został opublikowany w Królewcu.

Wiele prac o języku pruskim następowało w XIX wieku.

Odnosimy się do niektórych z nich:

JS Vater, "Die Sprache der alten Preussen" (Język starych Prusów), 1821,

Dr.G.H.F. Nesselmann "Über die Sprache prußische" (O języku pruskim), 1843,
"Über altpreußische Ortsnamen" (O dawnych pruskich lokalnych nazwach), 1848,
"Der Preussische Vocabelvorrath" (Magazyn pruskich słów), 1873,

H. Bopp "Über die Sprache der alten Preussen" (O języku starych Prusów), 1854

W. Pierson "Altpreußischer Wörterschatz" (Staropruskie słowo skarb), 1875.

Dr.E. Berneker "Die Preussische Sprache" (Pruski język), 1896,

Dr Martin Schultze "Grammatik der altpreußischen Sprache" mit dem Zusatz: Versuch einer Wiederherstellung Ihrer Formen mit Berücksichtigung des sanskryt, des Litauischen und anderer verwandter Sprachen "(Gramatyka języka staro pruskiego z załącznikiem:. Próba przywrócenia jego formy rozważają sanskryt, litewski i inne pokrewne języki), 1897

W XX wiek:

R. Trautmann "Die altpreußischen Sprachdenkmäler" (Staro pruski, język, zabytki), 1910 i "Die altpreußischen Ortsnamen" (Staro pruskie lokalne nazwy), 1924.

Dr G. Gerullis "Die altpreußischen Personennamen" (Staro pruskie nazwy własne), 1922

J. Endzelin "Altpreußische Grammatik" (Stary pruski gramatyka), 1944

V. Maziulis "Prußische Sprachdenkmäler" (Język pruski zabytki), 1966 i 1981

WR Schmalstieg "Eine alte prußische Grammatik" (Stary pruski gramatyka), 1974,

1975-1980 w pięciu tomach Moskau niekompletnych o "Prusski Jassik" przez WN Toporow (język pruski),

Kolejny wiek zaoferował dalsze prace:

Matzenauer "Beiträge zur Kunde der altpreußischen Sprache" (Prace dla poznania staro pruskiego języka), 2002
W. Smoczyński "Lexikon der altpreussischen Verben" (Słownik starych czasowników pruskich), 2005

Jenny H.Larsson "Nominalne związki w Staropruskim", 2010

T. Mathiassen "Stary pruski", 2010

Pietro U. Dini "Le lingue baltiche" (Bałtyckie języki) 1997 i "Li let bież oes: lingüística baltica delle origini" (Aliletoescur: Bałtycka lingwistyka od jej początków), 2010.

To tylko niewielki wybór autorów i dzieł dzisiejszych naukowców. Inne są W. Euler, P.W. Schmid, dr Eckert, Günther Kraft, Palmowski i więcej, które pokazują, że język pruski nie został zapomniany jako cenny skarb kultury.
Jesteśmy szczęśliwi, że poza sytuacją polityczną naukowcy i Prusowie szukają i zbierają wszystkie relikty, że przyszłe pokolenia uznają, że język pruski nie został pochowany w całości. Mamy też nadzieję, że inni przyjaciele dołączą do nas i wspierać będą nasze działania w przyszłości.